Jicht

Jicht

Jicht is een veelvoorkomende vorm van ontstekingsreuma. Jicht ontstaat door een te hoge urinezuurspiegel in het bloed. Urinezuur is een normaal afvalproduct van de stofwisseling en wordt normaal gesproken uitgeplast. Door verschillende oorzaken kan iemand te veel urinezuur in het bloed hebben. Dit urinezuur kan als urinezuurkristallen in- en rondom de gewrichten gaan zitten. Het afweersysteem reageert hierop en wil de urinezuurkristallen opruimen. Hierdoor ontstaan pijnlijke en hevige gewrichtsontstekingen in één of meerdere gewrichten. Dit wordt een jichtaanval genoemd. Meestal ontstaat een jichtaanval vrij plotseling. Jicht gaat meestal vanzelf over binnen één tot drie weken, maar kan in aanvallen terugkomen. De tijdsduur tussen de jichtaanvallen verschilt per persoon.

Jicht komt bij mannen twee tot drie keer vaker voor dan bij vrouwen.

Oorzaken en symptomen van jicht

De oorzaak van jicht heeft te maken met de stofwisseling. Jicht ontstaat doordat het lichaam te veel urinezuur aanmaakt of te weinig urinezuur afvoert. Het is een misvatting dat jicht alleen met de leefstijl te maken heeft.

Oorzaken of risicofactoren kunnen zijn:

Purinerijke voedingsmiddelen (bijvoorbeeld rood vlees, vis- en zeevruchten)
Alcohol
Stress
Overgewicht
Verminderde nierfunctie
Bepaalde ziektebeelden (psoriasis, kanker)
Bepaalde medicatie (zoals plastabletten, chemotherapie)
Aangeboren afwijkingen in de aanmaak van urinezuur (zeldzaam)

Vaak gaat het om een jichtaanval in de grote teen, maar ook in andere gewrichten of pezen kan een jichtaanval voorkomen. De kenmerken van een jichtaanval zijn:

(Hevige) pijn
Zwelling
Roodheid
Warmte
Moeilijker kunnen bewegen van één of meerdere gewrichten

Er kunnen zich ook algemene klachten voordoen, zoals:

Koorts
Misselijkheid/braken
Grieperig gevoel

Soms kunnen de urinezuurkristallen knobbels onder de huid veroorzaken. Dit worden jichtknobbels of tofi genoemd. Deze komen meestal voor aan de buitenrand van de oorschelp, vingers, tenen of ellebogen. Als deze jichtknobbels open gaan, komt er een witte tandpasta-achtige stof uit. Vraag in dit geval uw reumatoloog of huisarts om advies.

De behandeling van jicht

Jicht wordt behandeld met twee soorten medicijnen: urinezuurverlagers en ontstekingsremmers. De urinezuurverlagers verlagen het urinezuur in het bloed (zoals allopurinol). Ontstekingsremmers remmen de gewrichtsontstekingen tijdens een jichtaanval (zoals colchicine, prednison of NSAID’s; bijvoorbeeld diclofenac, ibuprofen of naproxen).

Naast de medicijnen zijn ook andere adviezen belangrijk:

Leefstijlverandering (gebruik van alcohol en fructose- of purinerijke voedingsmiddelen beperken)
Voldoende drinken
Afvallen
Voldoende lichaamsbeweging
Niet roken

Mensen met jicht hebben een hoger risico op hart- en vaatziekten. Daarom wordt geadviseerd om met de huisarts te bespreken of het zinvol is om dit te onderzoeken.

Aanvullende informatie

Vraag uw reumatoloog, verpleegkundig specialist, reumaverpleegkundige of huisarts als u meer wilt weten.
Kijk op Reuma Nederland of Reuma Patiëntenvereniging Bergen op Zoom e.o.