Artrose

Artrose

Artrose is de meest voorkomende reumatische ziekte. Ongeveer 1 miljoen mensen in Nederland hebben artrose.

De uiteinden van de botten zijn omkleed met kraakbeen. Bij artrose wordt het kraakbeen van een gewricht dunner en slechter van kwaliteit. Hierdoor kan vervorming van het bot optreden, waarbij voelbare knobbels kunnen ontstaan. Deze knobbels worden osteofyten genoemd. Bij artrose kunnen ook ontstekingen in het gewricht ontstaan.

Artrose kan in alle gewrichten voorkomen. Het wordt het meest gezien in de nek, onderrug, knieën, heupen, duimen, vingergewrichtjes en de grote teen. Artrose wordt in de volksmond ook wel slijtage genoemd. Dit suggereert dat het een ouderdomsziekte is. Dit is echter vaak niet het geval.

Oorzaken en symptomen van artrose

De oorzaak van artrose is niet bekend, wel is bekend dat er meerdere factoren invloed hebben op het krijgen van artrose, zoals:

Erfelijke aanleg: in de ene familie komt artrose vaker voor dan bij andere families.
Geslacht: artrose komt vaker voor bij vrouwen.
Overbelasting van gewrichten: door blessure, breuk of beschadiging, overgewicht, intensieve sport, zwaar werk of aangeboren afwijking van het gewricht.
Overgewicht: door een te hoog lichaamsgewicht worden je gewrichten niet alleen extra belast, ook maakt vetweefsel stoffen aan die ontsteking en pijn versterken. Mogelijk zorgen die stofjes ook voor een versnelling van de afbraak van kraakbeen.

De symptomen van artrose zijn:
Pijn

Startpijn: treedt op bij het weer in beweging komen na langere tijd van zitten of liggen.
Pijn bij bewegen en belasten: pijn die geleidelijk ontstaat en in de loop van de dag vaak toeneemt. Wanneer de artrose toeneemt, kan er ook pijn in rust optreden (bijvoorbeeld ’s nachts).

Stijfheid

Startstijfheid: treedt op bij het weer in beweging komen na langere tijd van zitten of liggen. Zakt weer af tijdens bewegen.
Ochtendstijfheid: stijfheid die aanwezig is bij het opstaan in de ochtend.

Krakende gewrichten

Bij artrose kan het voorkomen dat de gewrichten een krakend geluid maken bij bewegen. Het krakende geluid wordt veroorzaakt doordat het kraakbeen en onderliggende bot van structuur veranderen. Het kraken is op zichzelf niet schadelijk of pijnlijk.

Zwelling

Soms is een gewricht gezwollen. Dit kan door een lichte ontsteking komen. Gewrichten kunnen echter ook dikker aanvoelen door vervorming van de botten.

Behandeling artrose

Er is nog geen behandeling die artrose kan genezen. Er zijn geen medicijnen beschikbaar die de groei van kraakbeen stimuleren/herstellen.
Belangrijke adviezen bij artrose zijn:

Bewegen: door te blijven bewegen blijven de gewrichten soepeler en de spieren sterk. Een fysiotherapeut of oefentherapeut kan u eventueel helpen bij het aanleren van spierversterkende oefeningen.
Medicatie: Paracetamol, eventueel kortdurend ontstekingsremmende pijnstillers of een locale NSAID gel (bijvoorbeeld Voltaren gel)
Bij overgewicht is het advies om af te vallen.
Bij handartrose kan overwogen worden om eens een ergotherapeut te bezoeken om handoefeningen aan te leren en eventuele hulpmiddelen te bespreken. Een ergotherapeut kan u ook ondersteunen als u moeite heeft met de dagelijkse dingen.
Een podotherapeut kan u advies geven bij voetklachten. Bij voetproblemen verwijzen wij ook vaak mensen naar de orthopedisch schoenmaker.
Voedingssupplementen kunnen worden overwogen, zoals glucosamine, groenlipmossel of chondroitine. Ongeveer de helft van de mensen heeft hier baat bij. Het advies is wel om met het middel weer te stoppen wanneer dit na 3 maanden geen verbetering van de klachten geeft. Voedingssupplementen worden niet vergoed door de zorgverzekering.
Soms is een verwijzing naar een orthopedisch chirurg zinvol.

Aanvullende informatie

Vraag uw reumatoloog, verpleegkundig specialist, reumaverpleegkundige of huisarts als u meer wilt weten.
Kijk op Reuma Nederland of Reuma Patiëntenvereniging Bergen op Zoom e.o.