
Een katheter is een holle soepele dunne buis waardoor urine uit de blaas wordt afgevoerd. Aan het uiteinde van de katheter zit een ballonnetje dat na het inbrengen van de katheter met water wordt gevuld. Het ballonnetje voorkomt zo dat de katheter uit de blaas glijdt. Urine die in de blaas komt wordt via de katheter afgevoerd naar een opvangzak. U kunt dus niet meer langs de normale weg plassen.
Een verblijfskatheter is nodig als u om wat voor reden dan ook uw blaas niet goed meer kunt leegplassen. Plast u de blaas niet goed leeg? Dan blijft er urine in achter. Dit heet urineretentie. De achterblijvende urine is een uitstekende voedingsbodem voor bacteriën waardoor de kans op urineweginfecties ontstaat. Retentie kan uiteindelijk leiden tot een overvolle blaas. Dit geeft een onprettig tot zelfs pijnlijk, benauwd gevoel. Als een retentie of overvolle blaas niet (goed) behandeld wordt, kan dit zelfs leiden tot nierbeschadiging.
Een arts of verpleegkundige vervangt de verblijfskatheter om de zes tot twaalf weken, afhankelijk van het materiaal waarvan de katheter is gemaakt. Dit kan ook eerder zijn. Bijvoorbeeld na een operatie, waarbij de katheter korter dan zes weken in de blaas blijft.
Een katheter levert doorgaans geen problemen op zolang u geen infecties oploopt.
Om een infectie te voorkomen volgt u de volgende adviezen:
Zo ontstaat een trekbeveiliging. Gebruik voor het vastplakken speciale pleisters.
Een ballonkatheter in de plasbuis is hinderlijk tijdens het vrijen. Bent u seksueel actief? Dan kunt u dit het beste bespreken met uw arts of verpleegkundige. Zij kunnen u persoonlijk advies geven.
Een suprapubische katheter kan een goed alternatief zijn. Dit is een katheter die via een klein sneetje in de buikwand (net boven het schaambeen) in de blaas wordt geplaatst. De uroloog voert deze kleine ingreep uit op de polikliniek. U krijgt hiervoor een plaatselijke verdoving.
Let op! Als er bacteriën in de urine zitten wil dit nog niet zeggen dat er een ontsteking aanwezig is. Is er sprake van een ontsteking? Dan krijgt u een antibioticakuur voorgeschreven.
Na het inbrengen van de katheter krijgt u een startpakket mee. Dit startpakket bevat dag- en nachtzakken, een bedhaak en beenbandjes.
Katheter en beenzak vormen een gesloten systeem. Dit gesloten systeem voorkomt dat er onnodige bacteriën in de katheter of katheterzak komen. U mag de beenzak alleen van de katheter loskoppelen als u de beenzak verschoont. Het behoud van dit gesloten systeem is uiterst belangrijk.
Gebruikt u geen opvangzakken? Dan heeft u een katheterventiel (kraantje) op de katheterslang. De blaas slaat de urine op totdat u het kraantje open zet en de urine in het toilet laat lopen. De urologieverpleegkundige geeft u uitleg over het gebruik van een katheterventiel. Let op dat u om de drie à vier uur de blaas leegt, of als u aandrang voelt. Maak de blaas ook eerst leeg als u aandrang voelt voor ontlasting. Dat voorkomt lekkage van de katheter tijdens het persen. Maak de blaas ook leeg voordat u gaat slapen en ’s ochtends na het wakker worden.
Voor de nacht kunt u eventueel een nachtzak op het katheterventiel aansluiten.
Vervang bij het verwisselen van de katheter ook het katheterventiel. Lekt het katheterventiel? Vervang deze dan.
Hulpmiddelen om uw katheter te verzorgen kunt u krijgen via een medisch speciaalzaak bij u in de buurt. Extra dag- en nachtzakken kunt u zelf bestellen bij de leverancier van het startpakket. Zij bezorgen de hulpmiddelen binnen enkele dagen bij u thuis.
U vindt op uw afsprakenbrief de locatie, de route en adresgegevens waar uw afspraak plaatsvindt.
Heeft u nog vragen? Stel ze gerust aan de uroloog, assistente of urologieverpleegkundige.
Bij problemen met de katheter kunt u:
Buiten kantooruren contact opnemen met de spoedeisende hulp als u buiten bovengenoemd werkgebied woont:
088 – 70 68 889 Bravis locatie Roosendaal
088 – 70 67 302 Bravis locatie Bergen op Zoom.
De poliklinieken urologie zijn te bereiken tijdens kantooruren op telefoonnummer:
088 – 70 68 272.
De urologieverpleegkundigen zijn te bereiken tijdens kantooruren op telefoonnummer:
088 - 70 68 272.
E-mail: urologie.verpleegkundigen@bravis.nl
05/22