Plaatsing PEG-sonde (Sondeslang via de buikwand in de maag leggen)

U bent bij het Bravis ziekenhuis onder behandeling. Na overleg met de behandelend arts heeft u er voor gekozen een PEG-sonde te laten plaatsen. Deze ingreep wordt uitgevoerd op het scopiecentrum van het Bravis ziekenhuis, locatie Roosendaal of Bergen op Zoom. In deze folder kunt u de mondelinge informatie van onze zorgverlener(s) op uw gemak nalezen, zodat u zich kunt voorbereiden op uw behandeling.

Inleiding

U bent door uw behandelend arts verwezen voor een plaatsing van een PEG-sonde.

U krijgt een PEG-sonde, omdat u niet meer goed zelfstandig kan eten en/of drinken via de mond. De plaatsing van de PEG-sonde wordt gedaan door een MDL (Maag-Darm-Lever) arts, internist of endoscopist. In deze folder vindt u informatie over de gang van zaken rond het plaatsen van de PEG-sonde. Deze ingreep wordt uitgevoerd op het scopiecentrum locatie Roosendaal of op locatie Bergen op Zoom van het Bravis ziekenhuis.

Wat is een PEG-sonde?

Een PEG (Percutane Endoscopische Gastrotosmie) is een techniek om een sondeslang in de maag te leggen via de buikwand. Percutaan betekent door de huid. Endoscopie is een inwendig onderzoek van het maagdarmstelsel met behulp van een soepele en bestuurbare slang. Gastrostomie is letterlijk de uitmonding (stoma) van de maag (gaster). Via een klein plastic slangetje dat van buitenaf rechtstreeks in de maag wordt gebracht, wordt de dagelijkse voeding in de vorm van sondevoeding toegediend. Het uiteinde van de PEG-sonde is voorzien van een afsluitbaar toedieningssysteem.

Waarom een PEG-sonde?

Het is belangrijk dat het lichaam voldoende voedingsstoffen, vocht en eventueel medicijnen binnenkrijgt voor een optimale conditie. Als dat onvoldoende lukt via de mond dan kan de benodigde voeding, vocht en eventuele medicijnen via de PEG-sonde in de maag worden toegediend.

Wat moet u doen bij het gebruik van de volgende medicatie?

Bloedverdunners

Als u bloedverdunners gebruikt, dient u dit tijdens uw afspraak op het spreekuur aan te geven. Tijdens dat spreekuur krijgt u te horen of het nodig is uw bloedverdunners tijdelijk te stoppen en vanaf welke periode. Wanneer u bloedverdunnende medicijnen gebruikt, overleg dan altijd met uw behandelend arts over stoppen, overbruggingstherapie en INR controle.

Diabetes mellitus (suikerziekte)

Indien u diabeet bent, dient u contact op te nemen met uw diabetesverpleegkundige of behandelend arts voor aanvang van de voorbereiding (dieet) om te overleggen of u de hoeveelheid insuline of andere diabetesmedicatie (tijdelijk) moet aanpassen. Graag op de dag van het onderzoek uw diabetesmedicatie meenemen naar het ziekenhuis. Let op: Bepaal tijdens de voorbereiding frequent uw bloedglucosewaarden.

Voorbereiding plaatsing PEG-sonde

  • Trek ruimzittende bovenkleding aan.
  • Verwijder nagellak van de vingernagels. Lichtgekleurde kunstnagels kunnen blijven zitten. Heeft u kunstnagels met een donkere kleur? Verwijder dan de kunstnagels van beide wijsvingers.
  • Regel van tevoren vervoer naar huis. Let op: u mag na het onderzoek niet zelf met de auto, brommer, scootmobiel of fiets rijden. Als u met een taxi of het openbaar vervoer naar huis gaat, moet u ook begeleiding hebben. U moet zich op het scopiecentrum op laten halen door één begeleider.
  • Als  u een gluten- of lactosevrij dieet heeft, neem dan uw eigen eten mee voor na het onderzoek.
  • Zorg ervoor dat een volwassene tot de volgende dag bij u thuis kan zijn.

Nuchter beleid

De plaatsing PEG-sonde kan alleen plaatsvinden als u de uren ervoor nuchter bent gebleven. Dit is zeer belangrijk om te voorkomen dat tijdens het onderzoek inhoud van uw maag via uw slokdarm in de luchtpijp en zo in uw longen terechtkomt. Het nuchter zijn houdt in:

  • Tot 6 uur voor het onderzoek mag u normaal voedsel eten, hierna mag u niets meer eten.
  • Tot 2 uur voor het onderzoek mag u alleen nog heldere vloeistoffen drinken tot maximaal 400 ml: water, (eventueel met aanmaaksiroop), thee, zwarte koffie (eventueel met suiker), helder sap zonder vruchtvlees. Geen melkproducten en koolzuurhoudende dranken.
  • Tot 2 uur voorafgaand aan het onderzoek mag u nog roken, daarna niet meer.

Dag van het onderzoek

Op de dag van de ingreep wordt u opgenomen op het scopiecentrum of op een verpleegafdeling. U krijgt voor de plaatsing van de PEG-sonde een infuus en indien nodig wordt de INR (stollingswaarde van het bloed) bepaald.

Een verpleegkundige begeleidt u vóór, tijdens en na het onderzoek. U wordt in het bed naar de onderzoekskamer gereden. U krijgt een knijper op uw vinger om het zuurstofgehalte en uw hartslag te meten en er wordt een bloeddrukband geplaatst. Vlak voor het onderzoek komt het endoscopieteam (endoscopist en endoscopieverpleegkundigen) samen om aan de hand van een lijst een aantal gegevens van u te controleren, dit heet een time-out procedure. Tijdens het onderzoek ligt u op uw rug met het hoofd naar links gedraaid. De arts dient het roesje toe via de infuusnaald en u krijgt een mondstukje in de mond geplaatst. De endoscoop wordt voorzichtig ingebracht via de mond naar de slokdarm en de maag. Het inbrengen van de endoscoop is voor veel mensen niet prettig en kan kokhalzen veroorzaken. Pijn doet het echter niet. Er blijft genoeg ruimte in de keelholte over om normaal te kunnen blijven ademhalen. Als de endoscoop in de maag is, zal de arts de huid van de buik plaatselijk verdoven. Met een naald prikt de arts via de buikwand de maag aan en brengt vervolgens de PEG-sonde in. De PEG-sonde komt met twee schijfvormige plaatjes, één aan de binnenkant en één aan de buitenkant, stevig tegen de buik te liggen. U voelt alleen wat druk op de buik. Op deze manier worden de maagwand en buikwand goed tegen elkaar gedrukt. De ingreep duurt ongeveer 15 tot 20 minuten.

Na het onderzoek

U verblijft nog vijf kwartier op het scopiecentrum ter observatie.

Het kan zijn dat uw keel na het onderzoek wat gevoelig aanvoelt.

Aandachtspunten voor de eerste dagen

Zeker de eerste week na het inbrengen is het belangrijk dat alle wanden goed tegen elkaar gehouden worden, zodat er een stevig fistel (doorgang) gevormd wordt. Daarom legt men het uitwendige plaatje enigszins strak tegen de buikwand aan. Douchen of een bad nemen mag nog niet. Eerst moet de fistel (doorgang) tussen maag- en buikwand gevormd zijn.

Verzorging van de PEG sonde de eerste 8 dagen

  • Beweeg de PEG-sonde zo min mogelijk.
  • Baden of douchen is in de eerste acht dagen, of zolang de stoma nog vocht afscheidt, niet mogelijk.
  • Een beetje afscheiding van wondvocht is normaal en wordt door een speciale pleister opgevangen. De pleister mag u alleen vervangen als het vies en doorgelekt is.
  • Als de wond onrustig is of als de lengte van de sonde plotseling is veranderd dan moet u contact opnemen met de MDL-verpleegkundige. De samentrekking van de maag kan soms vat krijgen op het plaatje en het mee naar binnen trekken. Hiervan is bijna zeker sprake wanneer u opeens gaat spugen. U merkt dit dan ook doordat het slangetje korter is geworden.

 

Het is erg belangrijk dat het stomagebied na de periode van acht dagen, dagelijks goed wordt schoongehouden.

Daarvoor gelden de volgende regels:

  • Doorspoelen van de PEG-sonde: spoel na het toedienen van voeding of medicijnen de PEG-sonde door met 30 of 50 ml water.
  • Draaien en dompelen van de PEG-sonde: beweeg de sonde heen en weer om ingroei van de PEG-sonde te voorkomen. Wanneer je de PEG-sonde weer vastzet, trek deze dan niet te strak tegen de buikwand. De dikte van een euromunt tussen huid en plaatje is voldoende.
  • Drogen van de huid: om huidproblemen te voorkomen is het belangrijk de fistel en de huid er omheen dagelijks goed te reinigen en af te drogen. Dit kan met desinfecterende zeep of schoon warm water. Zeepresten moeten goed worden afgespoeld.

 

De samentrekking van de maag kan soms vat krijgen op het plaatje en het mee naar binnen trekken. Hiervan is bijna zeker sprake wanneer u opeens gaat spugen. U merkt dit dan ook doordat het slangetje korter is geworden. Bij extreme veranderingen kunt u de MDL-verpleegkundige bellen.

Wanneer starten met sondevoeding?

Als de PEG-sonde bij u is ingebracht, kunt u meestal na vier tot zes uur met sondevoeding beginnen. Uw behandelend arts en diëtiste bepalen echter het exacte tijdstip. Omdat uw lichaam aan de sondevoeding moet wennen, is het raadzaam om rustig met de voeding te beginnen.

Voorkomen van verstopping van de sonde

Voor en na elke voeding dient u de PEG-sonde door te spoelen met 30 of 50 ml handwarm water. Medicijnen altijd apart toedienen, nooit tegelijk met de voeding. Bespreek met de apotheek of de medicatie door de sonde kan. Ingebrachte PEG-sondes die niet of niet meer voor voeden gebruikt worden drie of vier maal per dag doorspoelen met 20 ml water.

Wat te doen als de PEG-sonde eruit getrokken/gegaan is?

Dit gebeurt bijna nooit. U moet heel erg hard trekken om de PEG-sonde kapot te maken. Het is wel van belang om te weten wat te doen indien het gebeurt. Neem dan meteen contact op met uw behandelend arts of MDL-verpleegkundige. Wanneer het ‘s nachts of in het weekend gebeurt, kunt u via de huisarts contact opnemen met het ziekenhuis. Een tijdelijke vervangsonde moet voorkomen dat het stomakanaal dichtgroeit. Vaak gebeurt dit met een blaaskatheter; dit is om de fistelgang open te houden, niet om te voeden.

Complicaties

Complicaties doen zich zelden voor. Krijgt u toch ernstige maagpijn, bloedverlies of koorts?

Neem dan direct contact op met het scopiecentrum, tel: 088-70 68 450.    

 

Buiten kantooruren kan u ons bereiken via:

 

  • Spoedeisende hulp locatie Roosendaal                 tel: 088 – 70 68 889
  • Spoedeisende hulp locatie Bergen op Zoom         tel: 088 – 70 67 302

Overige belangrijke zaken

Taalbarrière

Als er sprake is van een (te verwachten) taalbarrière, gaan wij ervan uit dat de patiënt zelf zorgt voor de oplossing van dit probleem.

Pacemaker of ICD

Heeft u een ICD-kastje of een pacemaker? Meld dit dan aan uw behandelende arts.

Zwangerschap

Bent u (mogelijk) zwanger? Meld dit vooraf aan uw behandelende arts.

Neurostimulator

Heeft u een neurostimulator? Dan dient u de afstandbediening hiervoor mee te nemen naar het onderzoek. Het kan zijn dat het voor het onderzoek nodig is om deze even stop te zetten.

CPAP-apparaat

Gebruikt u tijdens de slaap een CPAP-apparaat? Neem dit apparaat dan mee naar het ziekenhuis.

Stoma

Indien u een stoma heeft graag de benodigde verzorgingsmaterialen meenemen.

Verhinderd?

Bent u verhinderd op het moment van de afspraak?

Geef dit dan zo spoedig mogelijk (uiterlijk 24 uur van tevoren) door aan het secretariaat van het scopiecentrum, tijdens kantooruren bereikbaar op tel: 088 - 70 68 450.

Er kan dan iemand anders in uw plaats komen. U kunt dan meteen een nieuwe afspraak maken.

Suggesties en klachten

De organisatie van het ziekenhuis kan altijd beter. Uw suggesties zijn dan ook van harte welkom op het Patiënten Service Bureau. Ook kan het voorkomen dat u niet helemaal tevreden bent over de manier waarop u in ons ziekenhuis behandeld bent. Bespreek dit in eerste plaats met degene die u daarvoor verantwoordelijk acht, bijvoorbeeld de arts, het hoofd van de afdeling of een verpleegkundige.

Lost dit gesprek uw probleem niet op dan kunt u contact opnemen met het Patiënten Service Bureau. Het ziekenhuis beschikt namelijk over meerdere procedures voor de correcte afhandeling van klachten. Het Patiënten Service Bureau kan u daarbij helpen.

 

07/20

 

 

Ons team van specialisten