
Indien uw partner, zoon/dochter of ander familielid dan wel een persoon waarvan u de wettelijk vertegenwoordiger bent, is opgenomen in het Bravis ziekenhuis, kan het voorkomen dat tijdens zijn/haar verblijf in het ziekenhuis maatregelen worden genomen om zijn/haar bewegingsvrijheid te beperken. Dit omdat hij/zij een gevaar is voor zichzelf en/of andere patiënten dan wel de betrokken zorgverleners. Het is echter een uiterst middel en kan alleen worden toegepast wanneer dit in een bepaalde (nood)situatie de enige mogelijkheid is om te voorkomen dat de patiënt een gevaar is voor zichzelf en/of andere patiënten, zorgverleners, dan wel andere aanwezigen in het ziekenhuis.
Het beperken van de bewegingsvrijheid van een patiënt door toepassing van maatregelen wordt ook wel vrijheidsbeperkende interventie genoemd. Omdat het beperken van iemands vrijheid een erg ingrijpende maatregel is/kan zijn, kan deze maatregel slechts worden toegepast als aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Deze voorwaarden zijn binnen het Bravis ziekenhuis opgenomen in het protocol toepassen vrijheidsbeperkende interventies.
Onderdeel van het protocol is dat u als familie dan wel wettelijk vertegenwoordiger, door de betrokken zorgverlener (veelal een verpleegkundige) wordt geïnformeerd over de toepassing van vrijheidsbeperkende interventies. De betrokken zorgverlener heeft u uitgelegd waarom de bewegingsvrijheid van patiënt beperkt is en wat dat inhoudt. In deze folder kunt nog eens rustig nalezen wat de zorgverlener u verteld heeft. Als u nog vragen heeft, kunt u deze stellen aan de verpleegkundigen van de afdeling.
Vrijheidsbeperkende interventies in de zorg zijn ingrepen die beperkende gevolgen hebben voor de individuele vrijheid van patiënten. Het gaat dan in de meeste gevallen om de bewegingsvrijheid van de patiënt die wordt beperkt. Dit kan bijvoorbeeld door het plaatsen van bedhekken, bedhekbeschermers, een rolstoelblad, een onrustband, polsbanden, het inzetten van een laag bed of het gebruik van boxhandschoenen. Rustgevende medicatie, het gebruik van een bewegingsmelder en camerabewaking vallen ook onder vrijheidsbeperkende interventies.
Het toepassen van vrijheidsbeperkende interventies kan verschillende oorzaken hebben:
Het besluit om vrijheidsbeperkende interventies toe te passen, wordt met de grootst mogelijke zorgvuldigheid genomen en overeenkomstig het binnen het Bravis ziekenhuis van toepassing zijnde protocol. Tevens wordt steeds nagegaan welke interventie het meest geschikt is en deze mag de vrijheid van de patiënt niet verder beperken dan noodzakelijk is in de betreffende situatie.
Eerst wordt altijd geprobeerd om het toepassen van vrijheidsbeperkende interventies te voorkomen door andere maatregelen toe te passen. Pas als dat niet lukt, overlegt de betrokken verpleegkundige met de arts. De arts is degene die toestemming dient te geven voor de toepassing van vrijheidsbeperkende interventies. Daarnaast vindt er overleg plaats met met de familie van de patiënt c.q. diens wettelijk vertegenwoordiger. U kunt zich wellicht voorstellen dat in noodsituaties overleg tussen de verpleegkundige en arts niet mogelijk is. In dat geval vindt het overleg achteraf plaats. Ook de familie c.q. de wettelijk vertegenwoordiger van de patiënt wordt dan op een later tijdstip ingelicht. Van een noodsituatie is sprake als een patiënt een direct gevaar vormt voor zichzelf en/of zijn omgeving. Het gevaar is niet op een andere wijze af te wenden.
Vrijheidsbeperkende interventies worden toegepast volgens een vaste procedure. De verpleegkundige vertelt de patiënt waarom hij/zij beperkt wordt in de bewegingsvrijheid en wat dat inhoudt. Ook als de patiënt het niet lijkt te begrijpen wat er gezegd, wordt hij/zij toch geïnformeerd. Hier gebruikt de verpleegkundige eenvoudige woorden en zinnen voor om de patiënt de informatie toch zo goed mogelijk te kunnen laten begrijpen.
De patiënt, of diens wettelijk vertegenwoordiger als de patiënt wilsonbekwaam is, dient in niet acute situaties toestemming te verlenen voor toepassing van vrijheidsbeperkende interventies. In dat geval zal aan de patiënt een toestemmingsverklaring worden voorgelegd met de vraag om die te ondertekenen. Als de patiënt wilsonbekwaam is zal de wettelijk vertegenwoordiger worden gevraagd om de toestemmingsverklaring te ondertekenen.
Indien de patiënt, dan wel u als wettelijk vertegenwoordiger, weigert toestemming te verlenen, dan wordt de voorgenomen vrijheidsbeperkende interventie niet toegepast, tenzij dit in strijd is met de zorg van een goed hulpverlener. Dit laatste is aan de arts om te beoordelen.
Bij acuut gevaar/in noodsituaties is de arts en/of verpleegkundige bevoegd tot het inzetten van vrijheidsbeperkende interventies. Er is sprake van acuut gevaar of een noodsituatie als zich een onverwacht gevaarlijke situatie voordoet die de medische behandeling, en daarmee de veiligheid van de patiënt of anderen, in gevaar brengt.
Doordat de patiënt beperkt is in zijn bewegingsmogelijkheid is het van belang een aantal risico’s te beperken. Extra aandacht wordt bijvoorbeeld besteedt aan:
De patiënt wordt, indien nodig, geholpen met eten, naar het toilet gaan, lopen en algemene dagelijks levensverrichtingen. De verpleegkundige inspecteert de huid op druk- of schaafplekken en zorgt dat de patiënt regelmatig een andere houding aanneemt. Dagelijks wordt bekeken of het toepassen van vrijheidsbeperkende interventies nog noodzakelijk is.
Voor u als naaste van de patiënt kan het toepassen van vrijheidsbeperkende interventies bij de patiënt een emotionele gebeurtenis zijn. Daarom is het belangrijk dat u weet waarom hij/zij beperkt is in bewegingsvrijheid en wat het inhoudt. De verpleegkundige zal regelmatig contact met u hebben over eventuele preventieve maatregelen en bespreken of het toepassen van vrijheidsbeperkende interventies onderbroken kan worden als u op bezoek komt. Het is belangrijk dat u observeert hoe de patiënt reageert op (uw) bezoek. Soms kan bezoek onrust veroorzaken. De patiënt kan bijvoorbeeld gaan roepen of zich onrustig bewegen. Er komen dan teveel prikkels op hem/haar af. Het is goed om het bezoek dan te beperken tot maximaal twee personen per bezoek.
Heeft u nog vragen na het lezen van deze folder, stel ze dan gerust aan de verpleegkundige van betreffende afdeling.
De patiënt of diens wettelijk vertegenwoordiger geeft hierbij toestemming om bij
patiënt dhr/mw……………………………………………… , geboortedatum: …………….
in geval van kans op ernstig nadeel, gevaar voor letsel, en wilsonbekwaamheid tijdens de al gestarte opname op verpleegafdeling …………. in het Bravis ziekenhuis locatie ………………. vrijheidsbeperkende maatregelen te nemen.
De patiënt of diens wettelijk vertegenwoordiger heeft over de mogelijke vrijheidsbeperkende maatregelen mondeling en schriftelijk informatie ontvangen en op grond daarvan weloverwogen toestemming verleend.
Plaats: …………………….
Datum: ……………………
Handtekening (en):
Patiënt:…………………………………………..
Vertegenwoordiger:…………………………….
04/18