Perioden van ziekte en herstel zijn mij niet vreemd. Niet heel lang geleden schreef ik er zelfs een boek over. Niemand hoeft mij dus meer iets te vertellen. Dacht ik. Maar blijkbaar was ik het toch alweer een beetje vergeten. Vergeten hoe het is om in het leven te staan als patiënt. Vergeten hoe verloren ik me als patiënt voel in het grote ziekenhuisgebouw, waar ik de routes na jaren toch eigenlijk al veel te goed ken. Vergeten hoe kwetsbaar en klein ik me voel bij de aanblik van de witte jas aan de andere kant van het bureau of aan het voeteneind van mijn bed. Vergeten hoe het is als het merendeel van mijn dagen wordt gevuld met ziekenhuisbezoeken en herstelgerichte activiteiten, zoals ik mijn afspraken met alle soorten -peuten en -logen maar ben gaan noemen. En als psycholoog werkzaam binnen de vakgroep medische psychologie weet ik echt wel welke impact lichamelijke klachten kunnen hebben op iemands emotioneel en psychisch functioneren. Ik weet het niet alleen. Nee, ik heb het eerder zelf al aan den lijve ondervonden. Niemand hoeft mij daar dus iets over te vertellen. Dacht ik. Maar blijkbaar was ik dat toch alweer een beetje vergeten. De frustratie naar aanleiding van het tergend trage herstel. De boosheid bij plotseling optredende andere klachten (bovenop het al bestaande gedoe). De machteloosheid. De angst. Komt dit ooit weer goed? Het verlies van vertrouwen. In mijn lijf. Maar net zo goed in mezelf als persoon. Want wie ben ik? En wat doe ik er nog toe? Nu ik niet kan werken. Nu ik geen leuke dochter, collega en teamgenoot kan zijn. De worsteling. Het naleven van de kennis in mijn hoofd en alle adviezen van professionals. Want, zolang ik alles maar netjes volgens ‘het boekje’ doe, dan word ik vast snel weer beter! Dat er in theorie geen verschil bestaat tussen theorie en praktijk, maar in de praktijk wel, tja, dat was ik blijkbaar toch alweer een beetje vergeten. En ik wist toch al hoe het was om aan de andere kant te staan?! Hoe het voelt om even geen zorgverlener, maar patiënt te zijn. Been there done that. Dacht ik. Maar blijkbaar was ik het toch alweer een beetje vergeten.
Verdrietig staar ik voor me uit. Tot ik mij bewust word van de lange slinger met kaarten aan de muur. Ik heb een boel lieve vrienden, familie, vriendinnen, collega’s, teamgenootjes, buren en zelfs ex-collega’s die aan mij denken en die met mij meeleven. Die mij bellen en appen. Die mij steunen en er voor mij zijn. Die mijn gezeur en geklaag aanhoren. Die mij troosten. En die mij weer laten glimlachen. Die mij hoop geven zonder me in sprookjes te laten geloven. En die mijn leven betekenis- en waardevol maken. En dat… dat is iets dat ik absoluut níet ga vergeten! Ja, niet met een streepje op de i, want als ik iets niet wíl… Ja, met een streepje op de i, want… nou ja, ik geloof dat ik mijn punt wel heb gemaakt :-
Mijn leven ziet er op dit moment niet uit zoals ik dat het liefst zou willen. En eerlijk is eerlijk, weer patiënt zijn valt me maar zwaar. Tegelijkertijd ben ik mij bewust dat het goed en waardevol is om juist als zorgverlener de andere kant te ervaren. Want straks, als ik weer aan het werk ben, wéét en herinner ik mij niet alleen van een aantal jaar geleden wat ziek zijn betekent en welke impact het heeft. Nee, het ligt vers in mijn geheugen opgeslagen. Iedere vezel en cel in mijn lichaam zijn er weer ten volste van doordrongen. Omdat ik het opnieuw aan den lijve heb ervaren. En voor nu… houd ik mij maar vast aan het gezegde: ervaring is de beste leermeester.
Mariëlle Maat is GZ-psycholoog in het Bravis ziekenhuis, seksuoloog in opleiding en gefascineerd door mensen en hun gedrag. In haar columns schrijft ze over situaties in het Bravis ziekenhuis die haar opvallen. En daarbij aarzelt ze niet om ook haar eigen gedachten en gevoelens onder de loep te nemen.
